Doğu Karadenİz Yaylalari

      Doğu Karadenİz Yaylalari

      Doğu Karadeniz bölgesi kendine özgü iklimi, topoğrafyası, yüksek dorukları, florası, faunası, alpin çayırlıkları, sarp kayalıkları, göl ve akarsularıyla bunlara bağlı olarak gelişen orman ekosistemleri ile eşşiz bir değere ve ayrıcalığa sahiptir.

      Doğu Karadeniz bölgesi 440'ı Türkiye genelinde nadir olan 2500 bitki taksonu ile bölge çok zengin bir floraya sahiptir. Bu bitkiler arasında 160 tanesi dünyanın başka hiçbir yerinde yetişmiyor. Ve yine 300 takson Türkiye için nadirdir. Bölge faunası ise uluslararası düzeyde önemli hayvan türlerini içermektedir.

      Doğu Karadeniz Bölgesi endemik kuşlar açısından dünyada korumada öncelikli 217 alandan biridir. Bölge Birdlife International tarafından Türkiye'nin en önemli 100 kuş alanından biri ilan edilmiştir. Ayrıca doğal yaşlı ormanları Türkiye'nin sahip olduğu yeğane el değmemiş ormanlarıdır.

      Kendine has coğrafya ve iklime sahip olan yaylalar, Türkiye'nin zengin yaşama kültürü içinde çok önemli yer tutar. Türkiye yaylaları, tüm dünyanın giderek daha fazla birbirine benzemeye başladığı yenibin yılda, geçmişten gelen ve tadı yaşandıkça fark edilen, günümüz modern yaşamına göre doğulu ve egzotik, tabiattan uzaklaştığımız ölçüde otantik yaşama biçimi olarak kuşatıcı ve farklı yaylalardır.

      Yaylalar; bakir tabiatın kirlenmemiş havasını, billur gibi soğuk suları, yazın en sıcak günlerde bile korunma ferahlatıcı serinliği, büyüleyici güzellikte manzaraları, kendi halinde yavaş yavaş olgunlaşan bitkileri, tabii ortamlarında yetişen hayvanlardan elde edilen ve yapılan gıdaları sunarlar.

      Karadeniz Bölgesinde bulunan yaylalar ve çevresi genellikle ladin türü çam ağaçları ile kaplıdır. Karadeniz kıyıları sahip olduğu yeşillikleri sadece bol yağmuruna değil, nemli ve sisli havasına da borçludur. Ancak sahil şeridindeki şehirlerde yüksek nem ve sisli hava yükseklere çıkıldıkça yerini pırıl pırıl bir güneşe, bol oksijenli tertemiz havaya bırakır.

      DOĞU KARADENİZ YAYLALARI
      Karadeniz yaylalarında bitki örtüsü genel olarak köknar, ladin, sarıçam, sedir, kayın, meşe, ıhlamur, karaağaç, gürgen, kızılağaç, yabani fındık gibi ağaç türleriyle kardelen, yabani açelya, orman gülü, gökovan gibi binlerce çeşit kır çiçeği ile kaplıdır.

      Trabzon Yaylaları

      Sera Gölü Çevresi
      Trabzon-Akçaabat yolunun 7 km. sonrasi güneye 2 km. stabilize yolla ulaşılmaktadır. Trabzon - Akçaabat arasında günün her saati dolmuş bulunmaktadır. Su, elektrik, PTT gibi altyapıya sahip olan Sera gölü çevresi gelişmiş bir kamp ve piknik alanıdır. Göl sularında olta balıkçılığı yapılabilir. Konaklama için yayladaki pansiyonlardan faydalanılabilir. Yaylada her türlü temel ihtiyaç malzemesi temin edilebilir. Balık ve et lokantası, kır kahvesi, bakkal geç saatlere kadar faydalanabilirsiniz.


      Maçka-Şolma Yaylası
      Maçka ilçesinden batıya doğru 22 km. toprak yolla gidilebilir. Yolun 16 kilometresi zengin bitki örtüsüne sahip Kulin dağının içinden geçmektedir. 1.700 m. rakımlı yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. Elektrik, su, telefon hizmetleri mevcuttur. Konaklama yeri bulunmadığından kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak bakkal, manav, kır kahvesi, kasap gibi küçük işletmeler hizmet vermektedir.

      Maçka-Mavura Yaylası
      Maçka'nın 18,5 km. batısındaki Mavura yaylasına yaz aylarında minibüs bulunabilir. Elektrik ve su olan yaylada, yayla mevsiminde kır kahvesi, bakkal, kasap, manav hizmet vermektedir. Mavura yaylasıyla Solma yaylası arası 3,5 km. orman manzaralı toprak yol, yaya yürüyüş için idealdir. Konaklama yeri bulunmadığından kamp malzemeleri getirilmelidir. Temel ihtiyaçlar yayladaki günübirlik yerlerden karşılanabilir.

      Maçka-Kiraz Yaylası
      Maçka İlçesi Gürgenağaç köyü arası 22 km. asfalt yol olup, Gürgenağaç köyünden güneye doğru 7 km. toprak yolla ulaşılabilir. Yaz mevsiminde ticari araçlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. 1850 metre rakımlı yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. Yaylanın içinden akan buz gibi suda alabalık avlanabilir, yaylada çim kayağı yapılabilir. Temmuz ayının üçüncü cuma günü "Ayeser Şenlikleri" kutlanmaktadır. Elektrik, PTT ve çeşme gibi altyapıya sahip yaylada, bakkal, kır kahvesi, kasap, et lokantası hizmet vermektedir. Hamsiköy ve Gürgenağaç köylerinde pansiyonlarda konaklanabilir. Her türlü ihtiyaç yayladaki alışveriş yerleri ve lokantalardan karşılanabilir.

      Lapazan Yaylası
      Gürgenağaç köyünün güneyinde 2200 m. rakımlı yaylaya 27 km. toprak yoldan arazi vitesli araçlarla gidilebilir. Altyapıya henüz kavuşmamış yaylada Haziran - Temmuz aylarında yer yer kar yığınları görülmektedir. Aşınmaya dayanıklı bitki örtüsü çim kayağına elverişlidir. Tamamen bakir olan yaylaya kamp malzemeleri ve temel ihtiyaç malzemeleri getirmelidir.



      Maçka-Çakırgöl Yaylası
      Yaylaya Maçka - Meryemana yolunun 5 km.sinden sağa ayrılan toprak yoldan 90 km. ilerledikten sonra ulaşılabilir. Yol üzerindeki yaylaların bir kısmına ticari araçlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Çakırgöl yaylasına arazi tipi araçlarla gidilmelidir. 2504 m. yükseklikteki Çakırgöl yaylasına yol üzerinde; Arnavutluk, Kırantaş, Akarsu, Ayraksa, Livayda Kurugöl, Mesaraş Furnoba, Kasapoğlu, Camiboğazı, Ortaoba ve Deveboynu yaylaları bulunmaktadır. Yaylaya kamp malzemeleri ve temel ihtiyaç malzemeleri getirmelidir.

      Çaykara - Uzungöl Turizm Merkezi
      Çaykara ilçesine 20 km. mesafedeki Uzungöl'e yaz kış ulaşım aracı bulunmaktadır. 1250 m. yükseklikteki Uzungöl, eşsiz doğal güzellikleri ile Karadeniz'in son yıllardaki en gözde turizm merkezlerinden biridir. Altyapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. 500 bin m2 alana sahip olan gölde alabalık ve sazan balığı yaşamaktadır. Uzungöl'ün 10 km. güneyinde 3000 m. yükseklikte Holdizon dağlarında, Balıklıgöl çevresinde yaya yürüyüş yapılabilir ve vahşi doğa şartlarında yaban hayatı izlenebilir. Uzungöl'de göl manzaralı konaklama tesisleri, yeme-içme yerleri bulunmaktadır. 72 yataklı ahşap bungalovlar ve restoranlar yaz kış işletilmektedir.

      Karadağ Turizm Merkezi - Karadağ Yaylası
      Akçaabat - Düzköy yolunun 12. kilometresinden batıya dönülerek 28 km. toprak yolla gidilebilen yaylaya, yayla mevsiminde ticari taşıtlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. 1946 metre yükseklikteki yayla bol oksijeni ile akciğer tedavisi görmüş hastaların tatil için tercih ettiği yerdir. Alt yapı hizmetleri tamamlanmış olan yaylada hediyelik eşya satış yerleri bulunmaktadır. Yaylada yaban hayatı da oldukça zengindir. 10 yataklı pansiyonda konaklanabilir. Yaylada bakkal, fırın, kır kahvesi ve lokanta hizmet vermektedir.

      Karadağ Turizm Merkezi- Hıdırnebi ve Kuruçam Yaylaları
      Yaylalara Akçaabat - Düzköy yolunun 12.nci km.sinden batıya dönülerek 10 km.relik toprak yolla ulaşılmaktadır. Yolu yaz-kış ulaşıma açık olan yaylalara ticari taşıtlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Kuruçam - Hıdırnebi yaylaları arası bir kilometredir. 1742 metre yükseklikteki yaylalarda alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. 20 Temmuz'da başlayıp üç gün süren Hıdırnebi şenliklerinin düzenlendiği Hıdırnebi tepesi doğal manzara seyir terası konumundadır. Orman içinde kurt, tilki, çakal vb. yabani hayvanları izlenebilir, foto safari yapılabilir. Yörede yaşayan köylüler, püsküllü çanta, alaca çorap, örme sepet, yayık, kaşık vb. ağaç mutfak eşyaları satmaktadır.

      Yayladaki bakkal, manav, kasap, fırın, lokanta ve kır kahveleri ve yayla mevsiminde işletilen pansiyonlar bulunmaktır. Yol üzerinde Acısu köyünde maden suyu kaynağı ve pansiyon bulunmaktadır.


      Tonya-Erikbeli Turizm Merkezi - Erikbeli Yaylası
      Tonya ilçesinden güneye 24 km. toprak yolla ulaşılan, Erikbeli yaylasına yaz aylarında ticari taksi ve dolmuşlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. 1800 m. yükseklikteki yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. Erikbeli Turizm Merkezi, Kadırga, Çatma Obası, Sazalanı, Zigana, Ken yaylalarına giden yolların birleştiği kavşaktadır. Erikbeli, Sazalanı, Ken, Sinlice, Şıkkıranı ve Siz dağı yaylaları arası doğa yürüyüşü için idealdir. Ken yaylası Erikbeli Turizm Merkezi'nin 9 km. kuzeyinde, Şıkkıran yaylası 19 km. kuzeyinde orman içerisindedir. Konaklama için kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak yayladan et, süt, yumurta, ekmek gibi gıda maddelerini temin edilebilmektedir.

      DoĞu Karadenİz Yaylalari

      Sazalanı Yaylası
      Tonya'ya 24 km. mesafedeki Erikbeli Turizm Merkezi'nin 5 km. batısında yer alan Sazalanı yaylasına ham toprak yolla ulaşılmakta olup, yayla mevsiminde ticari araçlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. 1700 m. yükseklikteki yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. Yaylada lokanta, kır kahvesi, bakkal bulunabilir. Konaklama için kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak yayladan temel ihtiyaç malzemeleri karşılanabilir.

      Sis Dağı Yaylası
      Tonya'ya 24 km. mesafedeki Erikbeli Turizm Merkezi'nden sonra kuzeybatıya 25 km. toprak yolla Sis dağı yaylasına ulaşılır. 1550 metre yükseklikteki yaylada kısmen altyapı hizmetleri getirilmiştir. Bakkal, kasap ve kır kahvesi bulunabilir. Her yıl Temmuz ayının üçüncü cumartesi günü Sis Dağı Şenlikleri yapılmaktadır. Konaklama için kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak yayladan temel ihtiyaç malzemeleri karşılanabilir.

      Kadırga Yaylası
      Kadırga yaylası, Tonya'ya 24 km. mesafedeki Erikbeli Turizm Merkezi'nin 14 km. doğusundadır. Ham toprak yolla ulaşılan yaylaya yaz aylarında ticari taşıtlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Yayla, 2300 m. yükseklikte ağaç yetişme sınırının üzerindedir. Her yıl Temmuz ayının üçüncü cuma günü kutlanan Kadırga Şenlikleri'ne on binlerce kişi gelmektedir. Halk oyunları gösterileri, yarışmalar, davul zurnalı eğlenceler sırasında tonlarca et, ekmek, yayık ayranı tüketilen Kadırga Şenlikleri büyük bir pazara, panayıra benzemektedir. Elektrik, su, WC. gibi altyapıya sahip yaylada bakkal, kasap, fırın, lokanta, tuhafiyeci, kır kahveleri hizmet vermektedir. Konaklama için kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak yayladan temel ihtiyaç malzemeleri karşılanabilir.

      Çatma Obası Yaylası
      Ulaşım Tonya'ya 24 km. mesafedeki Erikbeli Turizm Merkezi'nin 14 km. doğusunda yer alan Kadırga yaylasının 9 km. güneyindedir. Yaylaya özel araçlarla gidilebilir. 2200 m. yükseklikteki Çatma obası küçük bir yayladır. Erikbeli-Kadırga-Çatma Obası Yaylası ve Zigana Kayak Merkezi arasında doğa yürüyüşü yapılabilir. Mızraklı Su, Şehitler tepesi, Çıngıraklı kuyu gibi efsaneleri olan mekanları vardır.
      Mızraklı Su: Efsaneye göre, savaş sırasında çok susayan asker bir mızrağı ortadan kırıp sağa sola bütün gücüyle fırlatır. Mızrağın bir parçasının saplandığı yerden su çıkar, diğer parçasının saplandığı yerde su kaybolur. 50-60 metre aşağıda esrarengiz bir şekilde çimlerin arasında yok olan suyun çıktığı bölüm, günümüzde beton koruma altına alınmıştır.
      Girişin uzun zaman karla kapalı kaldığı mağara bulunmaktadır. Konaklama ve yeme-içme malzemeleri getirilmelidir.

      Düzköy (Haçka Obası) Yaylası
      Yaylaya, Trabzon'a 40 km. mesafedeki Düzköy ilçesinden güneye 12 km. toprak yolla ulaşılabilinir. 1784 m. yükseklikteki yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. Yaylada bakkal, kasap, manav, fırın ve kır kahveleri bulunmaktadır. Temmuz ayının üçüncü cuma günü Kadırga, 14 Ağustos da Karaabdal şenlikleri yapılan yaylada Haçkalı Baba türbesi ilgi çekmektedir. 20 pansiyonda konaklanabilir. Her türlü yeme-içme imkanı bulunmaktadır.

      Artvin Yaylaları

      Yusufeli-Kaçkar Turizm Merkezi-Yaylalar Köyü
      Yaylalar köyü, Yusufeli ilçesinin 53 km. batısındadır. Yusufeli Sarıgöl beldesi arası 20 kilometrelik stabilize yolda ticari araçlarla yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Sarıgöl - Yaylalar köyü arası 33 km. olup, toprak yoldan özel ya da kiralanabilir araçlarla Yaylalar köyüne gidilebilir. Yaylalar köyü - Dilberdüzü kamp yeri arası 10 km. patika yoldan yürüyerek gidilebilir. 3200 m. yükseklikteki Yaylalar köyü çeşme, elektrik, sağlık ocağı gibi altyapıya sahiptir. Köyde bakkal, kır kahvesi, lokanta, fırın ve kasap bulunmaktadır.

      Yaylalar köyü, Kaçkar dağına tırmanmak İsteyenlerin ara konaklama merkezi konumundadır. Tırmanıştan önce köyden yeme içme malzemeleri satın alınabilir, yük taşıma için katır kiralanabilir. 3. 328 m. yükseklikteki Dilberdüzü, Kaçkar dağları zirvesine en yakın kamp yeridir. Bol soğuk suyu bulunan Dilberdüzü'nde altyapı bulunmamaktadır. Dilberdüzü'nden itibaren 3. 932 m. rakımlı Kaçkar dağlarına rehbersiz çıkmak tehlikelidir. Bölgede vaşak, ayı, yaban keçisi, kurt, çakal, tilki gibi yaban hayvanları izlenip, görüntülenebilir. Yaylalar Köyü yolu üzerinde Altıparmak köyünde, Altıparmak (Borhal) kilisesi ziyaret edilebilir. Köyde dokunan ipek halılardan satın alınabilir.

      Konaklama için pek çok pansiyonun bulunduğu Sarıgöl Beldesi'nde kalınabilir. Sarıgöl'de PTT, WC elektrik gibi altyapı mevcut olup, bakkal, kır kahvesi, fırın, lokanta, kasap hizmet vermektedir.



      Kafkasör Turizm Merkezi (Kafkasör Yaylası)
      Artvin'in güney-batısındaki yaylaya 10 km. toprak yolla ulaşılmaktadır. 1250 m. yükseklikteki yayla görülmeye değer güzelliktedir. Alt yapı hizmeti götürülmüş olan yaylada belediye tarafından yaptırılan 10 adet 80 yatak kapasiteli bungalovlar bulunmaktadır. Her yıl Haziran ayının son haftasında düzenlenen ve 3 gün süren boğa güreşleri etkinlikleri, yöre halkı tarafından yoğun ilgi görmekte, festival havasında geçmektedir. Yaylada Cıskaro, Yalnızhasan ve Acısu diye adlandırılan şifalı sular bulunmaktadır.

      Konaklama için, önceden rezervasyon yaptırmak kaydıyla yayladaki bungalovlardan faydalanılabilir. Temel ihtiyaç malzemeleri getirilmelidir. Boğa güreşleri etkinliklerinde günübirlik satış yerleri kurulmaktadır.

      Borçka-Karagöl
      Ulaşım İlk 7 kilometresi asfalt olan Borçka-Camili yolunun 27 kilometresinden doğuya ayrılan toprak yoldan 20 km. giderek Karagöl'e ulaşılır. Göl çevresi ormanlarda, vaşak, boz ayı, çengel boynuzlu dağ keçisi, dağ tavuğu, yırtıcı kuşlar izlenebilir, gölde alabalık avlamak mümkündür. Henüz bütün altyapı sorunları giderilmemiştir. Göl çevresinde WC, piknik masaları, çeşme, Orman İşletmesi'nin misafirhanesi bulunmaktadır. Konaklama için kamp malzemeleri ve temel ihtiyaç malzemeleri getirilmelidir.



      Şavşat-Karagöl
      Şavşat ilçesinin kuzey doğusunda 8-10 hektar büyüklükteki Karagöl'e 30 km. toprak yolla, özel veya kiralanacak araçlarla ulaşılabilir. Karagöl'de elektrik, çeşme, WC, Orman Bölge Müdürlüğü'nün dinlenme binası ve telsizi hizmet vermektedir. Şavşat ve civarında Borçka Karagöl'de de olduğu gibi yaban hayvanları yaşamaktadır. Konaklama için kamp malzemeleri ve temel ihtiyaç malzemeleri getirilmelidir.

      Ardanuç-Babilan Yaylası
      Ardanuç ilçesinden doğuya 51 km. ham toprak yolla ulaşmak mümkündür. Yol ve su hariç altyapı hizmetleri bulunmayan yaylada her hafta cumartesi günleri pazar kurulmaktadır. Kurulan bu pazarda hayvanlarını satanlar, gıda ve ihtiyaç maddeleri satın almakta ve canlı hayvan borsası ve panayırı andıran görünümler oluşturmaktadır. Konaklama için kamp malzemeleri ve temel ihtiyaç malzemeleri getirilmelidir. Cumartesi ve pazar günleri yayladan yiyecek satın alınabilir.


      Rize Yaylaları

      Kaçkar sıradağlarının eteklerinde oluşan yaylalar doğal güzellikleri ve sevimli evleriyle Rize'nin güzelliğine güzellik katmaktadırlar Rize'deki belli başlı yaylalar İkizdere ilçesinde Anzer, Çağrankaya, Ovit, Varda, Gölyayla, Cimil; Çayeli'nde Hazende; Hemşin'de Ambarlı; Çamlıhemşin'de Ayder, Aşağı ve Yukarı Kavron, Elevit, Tirevit, Kale, Baş Yayla, Hacivarak, Palovit, Çaymakçur, Amlakit ve Samislat Yaylalarıdır. Bunlar içerisinde; Ayder, Anzer ve Yukarı Kavron Yaylaları turizm merkezi olarak ilan edilmişlerdir.

      Çamlıhemşin-Ayder Kaplıcası Turizm Merkezi-Ayder Yaylası
      Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinin 19 km. güney-doğusundadır. Yaylaya yaz kış dolmuşlarla gidilebilir. 1350 m. yükseklikteki Ayder yaylası Karadeniz yaylalarının en bilinenidir. Her türlü alt yapı hizmeti tamamlanmış olan yayla kasaba görünümündedir. Zengin flora ve faunasının yanı sıra kaplıcası ile ünlenmiştir. 50 derece sıcaklıkta kaplıca suyu; romatizma, kadın hastalıkları ve mide rahatsızlıklarına şifa olmaktadır. Kaçkar dağlarına tırmanış güzergahında bulunan yayla çevresinde, çengel boynuzlu dağ keçisi, vaşak, ayı, kurt gibi yaban hayvanları yaşadığı ortamda izlenebilir. Her yıl Ayder şenlikleri düzenlenmektedir. Konaklama için pek çok otel ve pansiyon bulunmaktadır. Yıl boyunca her türlü ihtiyaç, yayladan karşılanabilir.

      Çamlıhemşin-Aşağı ve Yukarı Kavran Yaylaları
      Çamlıhemşin ilçesinin 19 km. güney-doğusunda yer alan Ayder yaylasından 10 km. toprak yolla Aşağı Kavran yaylasına varılır. Ayder'den minibüs bulunabilir. Aşağı Kavran - Yukarı Kavran yaylaları arası üç kilometredir. 2300 m. rakımlı Yukarı Kavran yaylası Kaçkar dağı zirvesine (3.937 m.) yaklaşık 8 km. mesafededir. Bu yayla, Kaçkar dağına tırmanış yapacak dağcıların ilk kamp yeridir. Altyapısı bulunmayan yayladaki bakkaldan bazı gıda malzemeleri temin edilebilir. Kaçkar dağına tırmanışta yük taşımak için katır kiralanabilir. Konaklama-Yeme-İçme Aşağı ve Yukarı Kavronda konaklama yeri bulunmamaktadır. Yakındaki Ayder Yaylasındaki otel ve pansiyonlarda kalınabilir. Bakkal bulunmaktadır.



      İkizdere-Anzer (Ballıköy) Yaylası Turizm Merkezi
      Rize'nin İkizdere ilçesinin 39 km. güneyindedir. İkizdere-Dereköy arasını 4 km. asfalt, 25 km. ham toprak yoldur. Yaz aylarında dolmuş bulunabilir. 3000 m. rakımlı yaylada alt yapı hizmetleri tamamlanmış durumdadır. PTT, bakkal, kasap, fırın, manav, kır kahvesi ve lokantalar hizmet vermektedir. Çok sayıda hastalığa şifa olan ünlü Anzer Balı bu yaylada bulunmaktadır. Yaylada çok sayıda pansiyon bulunmaktadır. Her türlü yeme-içme ve ihtiyaçlar yayladan karşılanabilir.

      İkizdere-Çağırankaya Yaylası
      Rize'nin İkizdere İlçesinin 25 Km. doğusundadır. Yaz aylarında dolmuşlarla gidilebilen yaylaya güzel manzaralı toprak yolla ulaşılmaktadır. 3.200 m. rakımlı Çağırankaya yaylası, adını düz konumdaki yaylanın çevresindeki dik yamaçlı kaya ve uçurumlarla ses yankısı oluşmasından almıştır. Elektrik ve telefon gibi altyapıya sahip olan Çağırankaya yaylasında, bakkal, kasap, kır kahvesi işletilmektedir. Konaklama-Yeme-İçme Yaylada konaklama yeri yoktur. Kamp malzemeleri getirilmelidir. Ancak yayladan et ve süt mamulleri, ekmek satın alınabilir