benim basarilarimdan birtanesi büyük Khan babamdansonra (Cengiz Han) O,nun tahtinin sahibi olarakJahutlar,a (Cin Kitat) savas actim ve onlarin imparatorlugunu yiktim.
Benim ikinci basarim yürüyen ve atli postaci icin potahane istasyonlari yaptirdim böylece milletin ve benim haberlesmem kolaylasti.
Filhakika su olmayan yerlerde su kaynaklari arastirttim,böylece millete su dolayisiyla olak yardiminda bulundum.
Halka sehirler insa ettirdim valiler tayin edip garnizonlar insa ettirdimki insanlar artik oturgan olsunlar,güvende yasasinlar,ki böylece ayaklari (kiclari) yere dege ve elleri topraga bulana.
Böylece Imparator babamdan sonra dört basariya ulastim.Fakat babam tarafindan kendi yerine Imparatorluk tahtina getirilip O,nun birsürü halklarinin yükü sirtima yüklendiginden üzüm suyu icmekle yanlis yaptim,bu benim ilk kabahatimdir.(Olcaytu Cengiz Han,in dört oglundan en ufagidir,en büyügü tahta ciklmaliydi)
Ikinci kabahatim ise:terslik olarak bir kadinin sözüne uyarak akrabalarim otegin,lerin ülkesinden kizlar getirtmemdir.Imparatorlugun basinda ben olmama ragmen bu hataya düstüm.
Diger bir hatamda Doholhu,yü öldürtmemdir.Eger neden süc oldugu sorulursa :Dogolhu gibi bir insani ki o babamin sag kolu ve O,nun icin hayatini koymus birisiydi,onu hunharca ve arkadan vurdurarak öldürtmem haksizlikti.simdi benim icin hayatini kim ortaya koyar?Babami koruyan bir yigidi hic mahkeme etmeden öldürtmeyi benim sücüm olarak kabül ediyorum.devamla gök ve yeyüzünde herkes icin yaratilmis olan yabaniyi (av kus vs) citler cekerek,tepeler dikerek kardeslerimin arazilerine gitmelerini -ki kavgaya sebep oldu- önlemege calismam.Buda bir sücümdur.
Böylece Imparator babamin halefi olarak dört iyi is yaptim ve dört kötü iste bulundum.
Böyle söyledi.
Isbu eserin yazisi biz Polo ile Boldah tarafindan ))yedi kubbeler(( ve Singicek,te Kode,nin yanindaki sarayda ,fare senesi 1240 ta,büyük kurultay toplantimizda kayda gecirilmistir.
Eser :Mogollarin Gizli Tarihi S 177;Alm ,dan Gürman 10.04.04
Mogollar ve posta kurulusu:
Pasaport ve posta kelimeleri Mogolca,dan gelmektedir,cünkü dünyada ilk defa bu sistemi kuranlardir.Bu sistem hakkindaki bilgiler söyledir:
Ikiyüzbinden az olmayan at;onbin bina ,bu bunalar arasinsinda her üc km de ufak köyler en azindan kirk kücük evden ibaret olmak üzere ki bu binalarda ulaklar otururlar;Ulaklarin kemerlerinde cingiraklar oldugunda cok uzaktan bile geldikleri duyularak diger köydeki ulak atini hazirlayip emaneti alarak hemen dörtnala yola ciksin diye.Böyle ilerlemeyi gezgin Plano Carpini,nide 1246 da yazdigi üzre,üc veya dört at degisimiyle yakl.100 km günlük yol yaparlardi.Veya zor olan acele sürüsle yedi at degisimiyle 200 km günlük yol yapabiliyorlardi.Istanbul,dan(IMp her bölgesinden) Ulanbatur,a bir mektup bir haftada ulasirdi.
Olcaytu sadece postayi kurmakla meshur degildir.1229,1230 yillarinda vergi sisteminide kurarak 1231 de eski Chin yük memuru Yeh-lü Ch,u ts,ai basbakan yaparak adamlarini memur tayin etti.1235 yilinda yüksek hakimi Shigi Khutukhu ,ya kuzey Cin,in Mogol halkinin nekadar vergi verecegini tesbit ettirir,1236 da vergi yükümlülügü tesbit edilerek 1236 ilk kagit para basilir.
Kaynak:Die Mongolen;Beiträge zu ihrer Geschichte und Kultur;Michael Weiers S 196
Benim ikinci basarim yürüyen ve atli postaci icin potahane istasyonlari yaptirdim böylece milletin ve benim haberlesmem kolaylasti.
Filhakika su olmayan yerlerde su kaynaklari arastirttim,böylece millete su dolayisiyla olak yardiminda bulundum.
Halka sehirler insa ettirdim valiler tayin edip garnizonlar insa ettirdimki insanlar artik oturgan olsunlar,güvende yasasinlar,ki böylece ayaklari (kiclari) yere dege ve elleri topraga bulana.
Böylece Imparator babamdan sonra dört basariya ulastim.Fakat babam tarafindan kendi yerine Imparatorluk tahtina getirilip O,nun birsürü halklarinin yükü sirtima yüklendiginden üzüm suyu icmekle yanlis yaptim,bu benim ilk kabahatimdir.(Olcaytu Cengiz Han,in dört oglundan en ufagidir,en büyügü tahta ciklmaliydi)
Ikinci kabahatim ise:terslik olarak bir kadinin sözüne uyarak akrabalarim otegin,lerin ülkesinden kizlar getirtmemdir.Imparatorlugun basinda ben olmama ragmen bu hataya düstüm.
Diger bir hatamda Doholhu,yü öldürtmemdir.Eger neden süc oldugu sorulursa :Dogolhu gibi bir insani ki o babamin sag kolu ve O,nun icin hayatini koymus birisiydi,onu hunharca ve arkadan vurdurarak öldürtmem haksizlikti.simdi benim icin hayatini kim ortaya koyar?Babami koruyan bir yigidi hic mahkeme etmeden öldürtmeyi benim sücüm olarak kabül ediyorum.devamla gök ve yeyüzünde herkes icin yaratilmis olan yabaniyi (av kus vs) citler cekerek,tepeler dikerek kardeslerimin arazilerine gitmelerini -ki kavgaya sebep oldu- önlemege calismam.Buda bir sücümdur.
Böylece Imparator babamin halefi olarak dört iyi is yaptim ve dört kötü iste bulundum.
Böyle söyledi.
Isbu eserin yazisi biz Polo ile Boldah tarafindan ))yedi kubbeler(( ve Singicek,te Kode,nin yanindaki sarayda ,fare senesi 1240 ta,büyük kurultay toplantimizda kayda gecirilmistir.
Eser :Mogollarin Gizli Tarihi S 177;Alm ,dan Gürman 10.04.04
Mogollar ve posta kurulusu:
Pasaport ve posta kelimeleri Mogolca,dan gelmektedir,cünkü dünyada ilk defa bu sistemi kuranlardir.Bu sistem hakkindaki bilgiler söyledir:
Ikiyüzbinden az olmayan at;onbin bina ,bu bunalar arasinsinda her üc km de ufak köyler en azindan kirk kücük evden ibaret olmak üzere ki bu binalarda ulaklar otururlar;Ulaklarin kemerlerinde cingiraklar oldugunda cok uzaktan bile geldikleri duyularak diger köydeki ulak atini hazirlayip emaneti alarak hemen dörtnala yola ciksin diye.Böyle ilerlemeyi gezgin Plano Carpini,nide 1246 da yazdigi üzre,üc veya dört at degisimiyle yakl.100 km günlük yol yaparlardi.Veya zor olan acele sürüsle yedi at degisimiyle 200 km günlük yol yapabiliyorlardi.Istanbul,dan(IMp her bölgesinden) Ulanbatur,a bir mektup bir haftada ulasirdi.
Olcaytu sadece postayi kurmakla meshur degildir.1229,1230 yillarinda vergi sisteminide kurarak 1231 de eski Chin yük memuru Yeh-lü Ch,u ts,ai basbakan yaparak adamlarini memur tayin etti.1235 yilinda yüksek hakimi Shigi Khutukhu ,ya kuzey Cin,in Mogol halkinin nekadar vergi verecegini tesbit ettirir,1236 da vergi yükümlülügü tesbit edilerek 1236 ilk kagit para basilir.
Kaynak:Die Mongolen;Beiträge zu ihrer Geschichte und Kultur;Michael Weiers S 196