Ben mi sordum sut teknesi nedur diye. Oyoyoyoyyyyyyyyyy! Allah insanı kuru iftiraden korusun emi!
Yaşar abi; Bu Şakir kardeşun senelerce Cağalver'de çobanluk etti. Dehe sut makinesi çikmemişti o zamanlar.
Dörk kenari delikli bir takne vardı ki bunun ortasında da bir delik bulunurdu. Bu süt teknesi dört tarafındaki deliklerden ip ile tavana asılırdı. Ortasına da pobiç vurulurdu. Sağılan süt süzgeçten geçirilerek buraya dökülürdü. İçine toz duşmesin diye de üstü temiz bir tülbentle örtülürdü.
Sut teknesine en fazla 2 günlük sağım konurdu. Yani teknedeki süt en fazla 2 gün bekletilirdi. Ama iki günde bir de yayık yapılmazdı. Bu sebeple sütten yağurt yapılır ve o şeklide saklanır, yayık yapmaya karar verildiğinde de iki gün süt teknesine süt konulurdu. Süt teknesinin üzerinde biriken kaymak inanın ki sütün belki de en tatlı ürünüdür. Parmağını daldırdığında minicik parmağına dolanan kaymağı yemeyenler bunu asla bilemez.
Yayık yapmaya karar verdiğinde pobiç çekilererek alttan kaymaksız süt alınır üstte kalan kaymak ise yoğurda katılıp yayığa konurdu.
Cağalverde yayık işi pek fazla sürmezdi. Herhalde otunun özelliğinden olsa gerek 15 dakikada yağ olurdu. Ayranı da 2 tas kadar ulurdu.
Yayıktan alınan yağ önce soğuk su ile bir kaç sefer yıkanır ve içindeki ayrandan temizlenirdi ki yağ ekşimesin. Sonra da değirmende öğütülen kaya tuzu katılarak iyice yoğrulurdu.
Sut teknesinden alınan kısım ise ateşte hafifi hafif ısıtılır ve sonra peynir mayası katılarak peynir elde edilirdi. Kalan şeraadına ise biraz peynir mayası daha katılarak torbaya dökülür ve minci yapılırdı. Topbanın altından alınan minci şeradi ise ya buzaklara içirilir ya da hayvanlara yapılan ovank'ta kullanılırdı.
Şimdi herkese bir sorum olacak ama özellikle bu soru Yaşar Abime!
O dönemlerde bakkallarda peynir mayası bulunmazdı. Millet peynir mayasını kendisi yapardı.
Sorum şu;
"PEYNİR MAYASI NASIL YAPILIRDI"

Yaşar Abim yarım yamalak yatırladığına göre bu sitede başka hiç kimse peynir mayasının nasıl yapıldığını bilmiyordur. O zamanlar ne bakkal vardı ne de maya. Ama peynir mayası kullanılırdı. Nasıl mı yapılırdı?

Önce kesilen bir buzağun (ille buzak olecek, ebem oyle derdi) idrar torbası (mesanesi) her iki ucunda birer karış kadar kanal uzantısı kalacak şekilde kesilir. Sonra bu torba su ile iyice yıkanır içinden defalarce su geçirilir. Bir ucundan sokulan ince bir çubuk yardımı ile mesane ters çevirilerek defalarca tıkanır ve temilenirdi. Daha sonra bunun bir ucuna düğüm atılır ve diğer tarafına huni yardımı ile taze süt doldurulur. kese dolduktan sonra içine bir çay kaşığı kadar şeker, bir çay kaşığı tuz ve bir iki damla sirke ya da limon damlatılarak üst tarafı da düğümlenirdi. sonra bu torba eski evlerde bulunun ocagın içine biryere yanmayacak şeklide asılırdı. Bir hafta sonra torba simsiyah bir şekli alırdı ama içindekiler de macun kıvamına gelirdi.
Sonra torba tekrar yıklanarak üzerindeki kurumdan temişzlenirdi. İçeride oluşan macun kıvamındaki madde ise PEYNİR MAYASI olarak kullanılırdı.
Peynir mayası bir leblebi büyüklüğünde kullanılır ve bir torba maya bir sene kadar kullanılırdı.

Şimdi size bir başka surum olacak.
Biliyorsunuz Yoğurt bir Türk icadıdır. Yoğurt yapmak için sut önce kaynatılır ve soğumaya bırakılarak ılık hale gelince yine yoğutr ile mayalanır. Sorum şu!

Sütünüz var ama mayalayacak kadar yoğurdunuz yok. SÜTTEN NASIL YOĞURT YAPARSINIZ?
Hadi kolay gelsin.

Bunu bilene istediği marka bir gömlek benden...

haaa akşom anoma bi soreyim yarun cevabini yazerum.
OLSADA Bİ BAŞLI YOĞURT YESOG ŞİMDİ.

SN,SAKSU,

PEYNIR MAYASI BUZAKLARIN SIDIK TORBASINDAN DEGIL MIDELERINDEN YAPILIR.

SADECE TÜRKIYE,DE DEGIL DÜNYANIN HERYERINDE UYGULANAN BU METODUDA YANLIS OLARAK IFADE EDIYORSUNUZ:

TAZE KESILMIS BUZAGIN MIDESINE(HENÜZ SÜTTEN KESILMEMIS) SÜT DOLDURULUP HER IKI TARAFI BAGLANDIKTAN SONRA KURUMLUGA ZENCIRE ASILIR.AYLAR SONRA BU MIDENIN ICINDE MINCI KIVAMINDA PEYNIR MAYASI (LAAB) OLUSUR.ISITILMIS SÜTÜN ICINE BUNDAN BIR TIRNAK KADAR ALARAK KATILIR VE SÜTÜN KESTIRILMESI,PEYNIRLESMESI SAGLANIR.

LÜTFEN YAZDIKLARINIZI DÜZELTINIZ.



NOT:IDRAR TORBASINDA COCUKLARA BALON YAPILIRDI.

Sabahın köründe telefon çalmaya başladı. Arayan Tekirdeğden İrfan Albay'dı. Diyordu ki; "Oro yazdığını duzelt. Peynir mayası için buzağun idrar torbası değil, midesi kıllanılır". Halbuki be adım gibi emindim idrar kesesinden yapıldığını.
Ancak Nurettin Bey' de aynı şeyi söylediğine göre demek ki onların söylediği doğru olmalı. Yani ben olayı yanlış hatırlıyoruum. İkisi de benden eski seğeci olan Nurettin Bey ile İrfan Abi'den daha mı eyi bileceğim.
Kendilerine yanlışımı düzeltikleri için teşekkür diyoım.
Yoğurt konusundaki sorularım ise devam ediyor.

taze kaymagi balile karişturup
yoğurta da baseceksen sıcak mısır ekmeğini ohhhh
yemede yanında yatt

Sut var ama yoğurt yok. Yani yoğurt kurma imkanınız yok. Nasıl yoğurt kurarasınız sorusunu hem burada hem de bir başka Hemşin sitesinde sormuştum. Diğer siteden cevap geldi. Cemal İncaoğlu soruyu bilmiş. Cevabı buraya aynen aktarıyorum ki genç neslimizde öğrensin. Bu arada benim memlekete giderken bir de gömlek almam gerekecek.
Selam ile...


Şakir karrdeşimiz, süt var yoğurt mayası yok.Yoğurt nasıl mayalanacağını sormuş.Bilene birde gömlek söz vermiş.Hemşine gelirken 3 numara eyi bi gömlek le gelmayi unutma.Kerevatinida ilave et.Ben sana iki çeşit yoğurt mayalameyi aşağiye tarif ediyorum.Bu şakaden tarif değil gerçek yaşanarak gerçek yoğurt mayalama usulleridur.


YOĞURT MAYALAMA 1 : Sütü yavaş ateşte kaynatıp,Hemşin in her yerinde bulunan GÜRGEN AĞACININ KABUĞUNU KAZITIP ĞANPUSİNİ KAYNAMIŞ SUTE KARIŞTIDINMI YOĞURDİ MAYALAMIŞ OLUSUN.

YOĞURT MAYALAMA 2 : KÖY HESABI MAYIS AYININ 7 SİNDE, BAKIR BİR KABA YAĞAN YAĞMURİ BİRİKTİRİP,GİNE KAYNATILMIŞ SÜTE BİR MİKTAR BİRİKTİRİLŞMİŞ BU SAF YAĞMUR SUYİ İLAVE EDEREK YOĞURT MAYALANIR.
Bu iki çeşit yoğurt mayalama usuluni,rahmetli Çoçoli Hatice Ebem her iki usul de yoğurt mayalayip, anam bu yoğurtten yediğini anam Firdes e tekrar anlattırıp buraya tekrar yazdım.
Herkese saygı ve selamlar.

Cemal İnceoğlu yoğurt mayasını yazmış ama bi de başka bir soru sormuş.
Sorusunun cevabını ben bilmiyorum. Bilen varsa acil olarak buraya yazsun ki hiç olmezse gömleği kurtareyim.
Selam ile...

Aha da onun sorusu.......

BENDENDE EKMEK MAYALANMA SI ÜZERİNE BİR SORU SORACAĞIM.AŞAĞDAKİ SORUYU İLK BİLEN İ ,13_14 AĞUSTOS TA < HEMŞİN FESTRİVALİ> NDE İKİ GÜN AĞIRLAYACAĞIM HEMŞİN DE.

SORUM ŞUDUR: BİR YERE GİTTİNİZ,UN VAR SU VAR,TUZ VAR FAKAT MAYAYI UNUTTUNUZ.O AN İÇİN MAYA BULMANIZ MÜMKÜN DEĞİL.NASIL EDELİM DE MAYALI EKMEK HAMURU YOĞURALIM Kİ, MAYALI EKMEK YAPABİLELİM.?

Bir keresinde hiç unutmem dayimun yeylesinde bana yayuk sallattiler.Tam 3 saat boyinde nerdeyse yeylenun yarisina yardum ettum.O zaman bende ne kol kaldi ne mide.bu yeylecilerde işi acayip bilurle yaa bağa ara gazini verdiler sen güçli uşaksen salla. 3 gün yerumden kalkemedum. bu yüzden bağa yayukten bahsetmaaan alun yayuğuguz sizun olsun.

Sevgili Yaşar Abim;
Tartışmalar arasında demek ki unutmuşum. Maya olmadan mayalı ekmek yemenin 3 yöntemi var.
1- Yoğurduğun hamura bir kaşık turşu suyu koymak.
2- Yoğurduğun hamura birkaç kaşık peynir şeradı koymak.
3- Bir yumurtanın sarısını un ile yoğurmak ve ortasından dörde böldüğün bir soğanı bunun içine gömmek.(Bunu Cemal İnceoğlu söyledi).

Eskiler neler biliyormuş değil mi Yaşar Abi. Bunlar tabi ki tecrübe ile sabit. Yaşamışilar ve öğrenmişler. Ama ben Ankarada iken mayalı ekmeğin en çok sıcak ve kıtır olanını seviyorum.
Selam ile...